ЖССТ — Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан жорий йилнинг 13 октябр куни эълон қилинган тиббий маҳсулот бўйича огоҳлантиришда (Medical Product Alert N°5/2025: Substandard (contaminated) oral liquid medicines) Ҳиндистонда ишлаб чиқарилган оғиз орқали қабул қилинадиган учта сифaтсиз (ифлосланган) дори воситаси ҳақида маълумот берилди.

Хусусан, Sresan Pharmaceutical, Rednex Pharmaceuticals ва Shape Pharma корхоналари томонидан ишлаб чиқарилган “COLDRIF”, “Respifresh TR” ва “ReLife” номли йўтал сиропларининг айрим серияларида инсон саломатлиги учун хавфли модда — диэтиленгликол (DEG) аниқлангани қайд этилган. Мазкур дори воситаларини қабул қилиш натижасида Ҳиндистоннинг айрим ҳудудларида болалар ўлими ҳолатлари содир бўлгани маълум қилинган.

Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Фармацевтика маҳсулотлари хавфсизлиги маркази юқоридаги ҳолат юзасидан қуйидагиларни маълум қилди:

Ўзбекистон Республикасининг 2014 йил 4 январдаги “Дори воситалари ва фармацевтика фаолияти тўғрисида”ги ЎРҚ-399-сон Қонунига мувофиқ, юртимиз ҳудудида дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техникалар тиббиёт амалиётида қўлланилиши учун улар давлат рўйхатидан ўтказилгандан сўнггина рухсат этилади. Шунингдек, ушбу дори воситаларини фақат қўлланилишига доир йўриқнома (инструкция) талабларига мувофиқ қабул қилиниши белгиланган.

Юқоридагилардан келиб чиқиб, Ҳиндистоннинг Sresan Pharmaceutical, Rednex Pharmaceuticals ва Shape Pharma компаниялари томонидан ишлаб чиқарилган бирорта дори воситаси, жумладан “COLDRIF”, “Respifresh TR” ва “ReLife” препаратлари Ўзбекистонда давлат рўйхатидан ўтказилмаганлигини билдирамиз.

Шунингдек, амалдаги қонунчиликка мувофиқ, давлат рўйхатидан ўтган ва юртимизга кириб келаётган дори воситаларининг ҳар бир серияси аккредитациядан ўтган синов лабораторияларида синовлардан ўтказилиб, ижобий натижаларига асосланган ҳолда сертификатлаштирилади. Сертификатлаштирилмаган дори воситаларини божхона ҳудудидан олиб чиқилишига ва реализация қилинишига йўл қўйилмайди.

Эслатиб ўтамиз, Фармацевтика маҳсулотлари хавфсизлиги маркази директорининг 2024 йил 8 июлдаги «Дори воситаларининг этиленгликол ва диетиленгликол билан контаминацияланишига оид нохуш ҳолатларни олдини олиш тўғрисида»ги 193-сон буйруғига мувофиқ, юртимизга импорт қилинаётган глицерин, пропиленгликол, полиэтиленгликол, сорбитол эритмаси, мальтитол эритмаси, гидрогенланган крахмал гидролизати ва бошқа юқори хавфга эга бўлган ёрдамчи моддалар сақловчи ичга қабул қилишга мўлжалланган сироп шаклидаги препаратларнинг таркибида этиленгликол ва диэтиленгликоллар каби ёт моддаларнинг мавжудлигини фармакопея талаблари асосида мажбурий равишда текшириш амалиёти жорий этилган.

Бу орқали Ўзбекистонда дори воситалари хавфсизлигини таъминлаш, аҳолини саломатлигига таҳдид солиши мумкин бўлган ҳолатларнинг олдини олиш ҳамда шунга ўхшаш нохуш вазиятлар такрорланишини барвақт профилактика қилиш бўйича аниқ механизмлар йўлга қўйилган, дейилади хабарда.