08:55 (12.12.2024)
1063
Швеция Каролинска институти ва Гётеборг университети олимлари жигарнинг алкоголсиз ёғ касаллиги диабетга олиб келиши, шунингдек, юрак ва буйракларга зарар етказиши мумкинлигини аниқлади. Тадқиқот натижалари Nature Medicine журналида чоп этилди.
Жигарнинг алкоголсиз ёғ касаллиги - бу жигар ҳужайраларида ёғ тўпланиб, цирроз ёки саратон каби жиддий асоратларни келтириб чиқарадиган касалликдир. Касаллик кўпинча эътибордан четда қолади, чунки дастлабки босқичларда сезиларли аломатлар бўлмайди. Катта ёшдаги аҳоли орасида унинг тарқалиши 25% га етади. Aсосий хавф омиллари семириш, ортиқча вазн ва метаболик касалликлардир.
36 мингдан ортиқ одам иштирок этган Британия биобанк маълумотларига асосланган янги тадқиқот турли хил хусусиятларга эга бўлган жигарнинг алкоголсиз ёғ касаллигининг икки турини аниқлади. Биринчи тур асосан жигарнинг ўзига таъсир қилади, аммо кутилмаганда юрак-қон томир касалликлари хавфини камайтиради. Иккинчи тур кўпроқ тажовузкор: у нафақат жигарга, балки буйракларга шунингдек метаболизмга ҳам таъсир қилади, диабет ривожланиш хавфини оширади.
Бундан ташқари, олимлар жигарнинг алкоголсиз ёғ касаллигининг ривожланишида рол ўйнайдиган 27 та янги генни аниқладилар. Ушбу маълумотлар касалликнинг ҳар бир тури учун иккита аниқ хавф кўрсаткичларини ишлаб чиқишга олиб келди, бу шифокорларга ташхисни аниқроқ баҳолашга ва беморнинг хусусиятларига қараб энг яхши даволаш усулларини танлашга ёрдам беради.
Олимларнинг фикрича, уларнинг кашфиёти жигарнинг алкоголсиз ёғ касаллиги ҳақидаги тушунчани ўзгартириши мумкин. Энди тиббиёт мутахассислари даволанишга индивидуал ёндашувни: биринчи тур учун - парҳез ва вазн йўқотишга урғу бериш, иккинчиси учун - диабет ёки юрак етишмовчилиги каби бирга келадиган касалликларни ҳисобга олган ҳолда комплекс терапияни қўллашлари мумкин.