Yangiliklar

not found

Bolalar uchun nonushta qilmaslikning zarari aniqlandi 

Buyuk Britaniyadagi Angliyaning Raskin universiteti (ARU) va Meksikadagi de las Americas universiteti olimlari bolalar uchun nonushtani o‘tkazib yuborishning zararini aniqlashdi. BMC Nutrition Journal jurnalida chop etilgan tadqiqot natijalariga ko‘ra, bu ruhiy muammolar va kattalar hayotida qiyinchiliklarga olib kelishi mumkin. Tadqiqotda 42 mamlakatdan 10 yoshdan 17 yoshgacha bo‘lgan 150 000 dan ortiq bolalar va o‘smirlar ishtirok etdi. Nonushta qilish doimiyligi hayotdan qoniqish darajasi bilan bog‘liqligi aniqlandi: har kuni nonushta qiladigan bolalarda qoniqish darajasi eng yuqori, hech qachon nonushta qilmaydigan bolalarda esa eng past. Turli mamlakatlarda hayotdan qoniqish darajasi turlicha bo‘lgan. Masalan, Portugaliyada har kuni nonushta qilgan bolalar hayotdan qoniqish darajasining eng yuqori ko‘rsatkichga ega bo‘lishgan, Ruminiyada esa hech qachon nonushta qilmagan bolalar eng past ko‘rsatkichga ega bo‘lishgan.  Bundan tashqari, har kuni nonushta qiladigan odamlar orasida ham mamlakatlar o‘rtasida farqlar borligi ma’lum bo‘ldi. Shunday qilib, muntazam ravishda nonushta qiladigan Angliyadagi bolalar Ruminiya, Vengriya, Germaniya va Avstriyaga yutqazib, barcha mamlakatlar orasida hayotdan qoniqish darajasining eng past ko‘rsatkichini namoyish etdilar. Olimlarning ta’kidlashicha, muntazam nonushta qilish nafaqat organizmni zarur energiya va oziq moddalar bilan ta’minlaydi, balki kognitiv funksiyalarni, shu jumladan, diqqatni jamlash va o‘rganish qobiliyatini yaxshilashga yordam beradi.  

  • 5 Avgust, 17:16
  • Batafsil
not found

JSST yangi pandemiya keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan xavfli bakteriyalar va viruslar ro‘yxatini yangiladi

Ustuvor patogenlar sog‘liqni saqlash sohasida global favqulodda vaziyat - pandemiyani keltirib chiqarish salohiyatiga ko‘ra aniqlandi. Yuqumlilik va patogenlik darajasi, shuningdek, vaksinalar va davolash usullaridan foydalanishning cheklanganligi e’tiborga olindi. 2017 va 2018-yillarda atigi o‘nga yaqin ustuvor patogenlar mavjud edi. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti navbatdagi pandemiyani keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan eng xavfli virus va bakteriyalar ro‘yxatini yangiladi. Ular 30 dan ortiq, jumladan, A turdagi gripp, denge isitmasi va maymun chechagi viruslari. Yangi ro‘yxat ustida 200 nafar olim ikki yilga yaqin ishladi. Ular 1600 dan ortiq turdagi patogenlarni tahlil qilishdi - asosan viruslar va bakteriyalar. COVID-19 global pandemiyasini keltirib chiqargan SARS-CoV-2 ni o‘z ichiga olgan sarbekoviruslar deb nomlanuvchi koronaviruslar guruhi ustuvor hisoblanadi. Shuningdek, ro‘yxatga Yaqin Sharq respirator sindromini keltirib chiqaradigan MERS-CoV virusi bo‘lgan merbekoviruslar ham kiritilgan. Boshqa patogenlar orasida 2022-yilda chechakning global tarqalishiga sabab bo‘lgan va Markaziy Afrikada tarqalishda davom etayotgan maymun chechagi virusi ham bor. Shuningdek, ro‘yxatda oltita A grippi virusi, jumladan, AQShda qoramollar orasida tarqalishiga sabab bo‘lgan H5 kichik turi ham bor edi. Ustuvor patogenlar orasida vabo, o‘lat, dizenteriya, diareya va pnevmoniya chaqiruvchi bakteriyalar bor edi. Ro‘yxatga odamlarga yuqqan ikkita kemiruvchi virusi qo‘shildi. Unda, shuningdek, ko‘rshapalaklar tomonidan tashiladigan va o‘limga olib keladigan Nina virusi ham qolgan. Asosiy patogenlarning aksariyati hozirda alohida hududlarda aylanib yuradi, ammo ular global miqyosda tarqalish salohiyatiga ega. Ustuvor patogenlar ro‘yxatida tadqiqotchilar, shuningdek, vaksinalar va davolashni o‘rganish va ishlab chiqish uchun namuna sifatida foydalanish mumkin bo‘lgan patogen-prototiplarning alohida ro‘yxatini yaratdilar.

  • 5 Avgust, 14:59
  • Batafsil
not found

Miya saratoniga qarshi kurashishning yangi usuli topildi

Buyuk Britaniyaning Kembrij universiteti va Irlandiyaning Triniti biotibbiyot fanlari instituti olimlari glioblastomaga qarshi samarali kurashish usulini topdi. Ushbu ilmiy izlanish natijalari AQSHda chop etiladigan “Cell Reports Physical Science” jurnalida e’lon qilindi.  Glioblastoma — miya saratonining agressiv turi. U odatda juda tez kuchayib, o‘z vaqtida davolanmasa, sog‘lom nerv hujayralariga hujum qiladi va kognitiv funksiyani buzadi. Oqibatda bora-bora bemorga dori-darmonlar ta’sir qilmay qo‘yadi. Tadqiqot donorlardan olingan glioblastoma to‘qimalari namunalarida o‘tkazildi. Ma’lum bo‘lishicha, elektr toki orqali organizmdagi NK-hujayralar (tabiiy qotil hujayralar)ning miyadagi saraton o‘simtalarini yo‘q qilish "qobiliyat"ini oshirish mumkin. Buni tasdiqlash uchun laboratoriya sharoitida “tabiiy qotil hujayralar”ga elektr maydonini hosil qiluvchi qurilma yordamida ta’sir ko‘rsatildi va kutilgan natijaga erishildi. Aytish joizki, NK-hujayralar tug‘ma immunitetning ishlashida ishtirok etadigan limfotsitlardir. Olimlarning ta’kidlashicha, NK-hujayra terapiyasi ko‘pincha saratonning og‘ir turlarini muolaja qilishda qo‘llaniladi. Tadqiqotchilar xulosasiga ko‘ra, elektr maydoni orqali davolash, immunoterapiya va onkologik kasalliklarga qarshi kurashishning boshqa usullari kombinatsiyasi glioblastoma bilan og‘rigan bemorlarning sog‘ayish imkoniyatini sezilarli darajada oshirishi mumkin.

  • 5 Avgust, 12:00
  • Batafsil
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech