Stenford universiteti olimlari turli dori vositalarining nojoʼya taʼsirini kamaytirish usulini topdilar — ular bunga organizmdagi maqsadli nuqtada ultratovush yordamida «faollashtirish» mumkin boʼlgan nanozarrachalar orqali erishdilar.

Koʼplab dori vositalarining muammosi shundaki, ular faqat kerakli joyda emas, balki butun organizmda harakat qiladi, bu esa nojoʼya taʼsirlarga olib keladi. Masalan, antidepressantlar dissotsiatsiyani keltirib chiqarishi mumkin, ogʼriq qoldiruvchi dorilar — koʼngil aynishiga, kimyoterаpiya esa sogʼlom hujayralarga shikast yetkazadi.

Olimlar tomonidan yaratilgan yangi tizim ketaminni miyaning aniq sohalariga, ogʼriq qoldiruvchi moddalarni esa qoʼl-oyoqdagi muayyan nervlarga yetkaza oladi. Bu texnologiya allaqachon kalamushlarda sinovdan oʼtkazilgan.

Kashfiyotning kaliti kutilmagan ingredient — shakar edi. Olimlar nanozarrachalar ichidagi 5% shaxaroza eritmasi ularni organizmda ancha barqaror, ammo ultratovushga sezgir boʼlishini aniqladi. Dori qon oqimi orqali butun tanaga tarqaladi, lekin faqat tor ultratovush nurlari yoʼnaltirilgan joyda chiqariladi.

Ushbu ishlanma dori vositalarini aniq va xavfsiz qilishi mumkin — depressiyani nojoʼya taʼsirlarsiz davolashdan tortib, jarohat ogʼrigʼini yengillatishgacha. Texnologiyaning insonlardagi ilk klinik sinovlari ketamin yordamida surunkali ogʼriqni davolash uchun oʼtkazilishi rejalashtirilmoqda.