Yangiliklar

not found

Olmos yordamida saratonni aniqlash usuli topildi

Buyuk Britaniyadagi Uorik universiteti olimlari olmos asosidagi yangi datchik yordamida saraton metastazlarini aniqlash usulini ishlab chiqdi. Bu haqdagi tadqiqot “Physical Review Applied” jurnalida e’lon qilindi. Qayd etilishicha, saraton hujayralari limfa tizimi orqali boshqa a’zolarga tarqalishi mumkin. Limfa tugunlari zararlanganini aniqlash uchun shifokorlar turli testlardan foydalanishadi, bu esa davolash strategiyasini belgilashda muhim ahamiyatga ega. Hozirgi usullarda radioaktiv markerlar yoki ko‘k bo‘yoqlar qo‘llaniladi. Ammo radiofarmatsevtik moddalar hamma klinikalarda mavjud emas, bo‘yoq esa bemorlarning qariyb 1 foizida allergik reaksiyaga sabab bo‘ladi. Britaniyalik fiziklarning yangi qurilmasi ixcham, portativ va xavfsiz. U olmosning noyob xususiyatlariga asoslanadi: NV-markazlar (azot atomlari va bo‘shliqlardan hosil bo‘lgan kristall panjara nuqsonlari) eng kichik magnit maydon o‘zgarishlarini ham qayd etishi mumkin. Sensor temir oksidi nanopartikullari bo‘lgan magnit suyuqlikka reaksiya qiladi. Uni o‘smaga yuborish orqali metastazlar qaysi limfa tugunlariga tarqalganini kuzatish va jarrohlik paytida aniqroq olib tashlash mumkin bo‘ladi. “Biz sensorga ulangan bosh qismini atigi 10 mm gacha kichraytira oldik – bu endoskopiya va laparoskopiyada foydalanish uchun yetarlicha ixcham bo‘lgan birinchi olmosli qurilma”, deydi tadqiqot muallifi Aleks Nyuman. Qurilma 0,5 mm kub hajmdagi mikro-olmos va kichik doimiy magnit yordamida ishlaydi, shu sababli qo‘shimcha katta elektronika talab etilmaydi. Shifokorlar yangilikni yuqori baholagan. “Men ko‘krak bezi saratoni davosida muntazam ravishda magnitli navigatsiyadan foydalanaman. Bu an’anaviy usullarda ustunlik beradi. Shuning uchun Uorik universiteti bilan hamkorlik va magnit texnologiyalarni yanada takomillashtirish juda muhim”, deydi Koventri va Uorik shifoxonasi jarrohi Styuart Robertson. Mutaxassislar kelajakda ushbu sensor o‘pka, jigar, ichak va qizilo‘ngachdagi o‘sma turlarini aniqlashda ham qo‘llanishi mumkin, deb hisoblamoqda.

  • 25 Avgust, 10:00
  • Batafsil
not found

Germaniyada antibiotiklardan notoʼgʼri foydalanish oqibatida oʼn minglab odam vafot etdi

Robert Kox instituti va Vashington universiteti tomonidan oʼtkazilgan tadqiqot natijasiga koʼra, faqat 2019 yilning oʼzida Germaniyada davolashga chidamli bakteriyalar (infektsiyalar) sababli taxminan 45,7 ming kishi hayotdan koʼz yumgan. Tadqiqot shuni koʼrsatdiki, bu oʼlimlarning 9,600 ga yaqini toʼgʼridan-toʼgʼri qarshilik bilan bogʼliq boʼlishi mumkin, yaʼni agar bakteriyalar chidamli boʼlmaganida bemorlar omon qolishi mumkin edi. Mutasaddilarning taʼkidlashicha, bu holat antibiotiklardan notoʼgʼri va nazoratsiz foydalanish natijasida yuzaga kelgan boʼlib, sogʼliqni saqlash tizimi uchun jiddiy xavf tugʼdirmoqda. Jahon miqyosida ham vaziyat tashvishli. Sogʼliqni saqlashni baholash instituti (IHME) tomonidan oʼtkazilgan tadqiqotga koʼra, 2021 yili dunyo boʼylab antibiotiklarga chidamli bakteriyalar sabab boʼlgan infektsiyalar natijasida taxminan 1,14 million kishi vafot etgan. Olimlarning taʼkidlashicha, bunday xavfli vaziyatning asosiy sababi — antibiotiklarni ortiqcha va notoʼgʼri qoʼllashdir. Bu esa antibiotiklarga chidamli shtammlarning tirik qolishi va keng tarqalishi uchun sharoit yaratadi. Robert Kox instituti mutaxassislari taʼkidlashicha, «antibiotiklarga chidamlilikni kamaytirishning kaliti — antibiotiklarni maqsadli va toʼgʼri qoʼllashdir». Eng koʼp oʼlim holatlari qon aylanish tizimi infektsiyalari, nafas yoʼllari yalligʼlanishi hamda qorin boʼshligʼidagi yalligʼlanishlar natijasida yuz bergan.

  • 22 Avgust, 18:00
  • Batafsil
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech