Янгиликлар

not found

Ёшларнинг кўз саломатлиги хавф остида

Тадқиқотчилар биринчи марта қуруқ кўз белгилари ёшларнинг аксариятида кузатилишини исботлади - 18 ёшдан 25 ёшгача бўлган тадқиқот иштирокчиларининг 90 фоизида касалликнинг камида битта белгиси кузатилган. Ярмидан кўпи — 56 фоизи аллақачон тўлиқ қуруқ кўз синдромидан азият чеккан, 50 фоизи эса кўз ёши плёнкасининг ҳимоя қатламини ишлаб чиқариш учун масъул бўлган меибомия безларининг камида тўртдан бир қисмини йўқотган. Мақола The Ocular Surface журналида чоп этилган. Қуруқ кўз синдроми танада етарлича кўз ёшлари пайдо бўлмаганда ёки уларнинг таркиби бузилганда ривожланади. Натижада қичишиш, ачишиш, кўзнинг қизариши, ёруғликдан қўрқиш ва кўришнинг хиралашиши юзага келади. Контакт линзалари тақиб юрадиганлар ва кўп вақтини экранлар олдида ўтказадиганлар хавф гуруҳига киради. Тадқиқот иштирокчилари экранлардан кунига ўртача саккиз соат фойдаланишган. Тадқиқотчилар орадан бир йил ўтиб иштирокчиларни яна текширишди ва уларнинг муҳим қисмида симптомларнинг ривожланишини қайд этишди. Муаллифларнинг таъкидлашича, касалликнинг бундай эрта ривожланиши эрта ташхис қўйиш ва олдини олиш зарурлигини кўрсатади. Aйниқса, ёшларга кўзларини ҳимоя қилишни ўргатиш – компютерда ишлаётганда танаффуслар қилиш, кўз машқларини бажариш, сувсизланишдан ҳимояланиш ва етарлича ухлашни ўргатиш зарур. Омега-3 ёғ кислоталарига бой парҳез ҳам хавфни камайтириши мумкин. Олимлар келгуси тадқиқотларда олимлар синдромнинг ривожланиши ва овқатланишнинг кўз ҳолатига таъсирини кўрсатадиган биомаркерларни батафсилроқ ўрганишни режалаштирмоқда.

  • 29 Апрель, 08:50
  • Батафсил
not found

Қандай белгилар аппендицитдан дарак беради?

Ҳар бир инсон ҳаёти давомида ўткир аппендицитга дуч келиш эҳтимоли юқори. Хасталик асосан 5-40 ёшли одамларда кўп кузатилади. 40 ёшдан кейин унинг юзага келиши эҳтимол паст, лекин бутунлай учрамайди, дегани эмас. Ўткир аппендицитнинг энг асосий белгиси қорин бўшлиғидаги кучли оғриқлар бўлиб, у асосан кечаси ёки эрталаб пайдо бўлади. Катарал босқичда оғриқ биринчи марта бутун қорин бўшлиғига тарқалади ёки унинг юқори қисмида кузатилади. Бироқ кейинчалик киндикдан пастга ва белдан бироз юқорига силжийди. Вақт ўтиши билан оғриқ табиати ҳам ўзгариб, кулганда ёки йўталганда ва чуқур нафас олганда кучаяди. Қолаверса, ич қотиш ёки ич кетиши, тана ҳароратининг кўтарилиши, кўнгил айниши ва қайт қилиш аппендицитнинг асосий белгилари ҳисобланади. Ўткир аппендицит катталарга қараганда болаларда кучли ва тез кечади. Яъни, 6-12 соат ўтмасиданоқ, аппендицит девори чириб, ёрилиши ва қорин бўшлиғига йиринг тарқалиб кетиши мумкин. Шу боис агар юқоридаги белгилар кузатилса, шифокорга мурожаат қилиш лозим. Аппендицит одатда жарроҳлик йўли билан даволанади. Баъзида уни олиб ташламасдан, консерватив муолажа қилиш мумкин ва бу ҳолатда беморга антибиотиклар буюрилади. 

  • 28 Апрель, 17:51
  • Батафсил
not found

Хусусий клиникалардаги кўнгилсиз ҳолатлар юзасидан соғлиқни сақлаш вазирига депутатлик сўрови юборилди

Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги «Адолат» СДП фракцияси аъзоси, депутат Гулнора Абдувоҳидова сўнгги вақтларда хусусий клиникаларда ўлим билан боғлиқ ҳолатлар кўп кузатилаётганлиги боис Ўзбекистон соғлиқни сақлаш вазири Асилбек Ҳудаяровга депутатлик сўрови юборди. Бу ҳақда партия матбуот хизмати хабар берди.  Маълум бўлишича, депутат ўз сўровида, хусусий шифохоналарда тиббиёт ходимларининг ўз вазифаларини лозим даражада бажарилмаслиги ёки нотўғри ташхис ва муолажа сабабли беморлар ўлими йилдан йилга ошиб бораётганлигини таъкидлаб ўтган (2023 йилда – 67 нафар, 2024 йилда – 94 нафар, 2025 йилнинг биринчи чорагида – 16 нафар). Шунингдек, депутатлик сўровида Соғлиқни сақлаш вазирлигига "Хусусий тиббиёт муассасаларида ушбу нохуш ҳолатлар кўпайишининг асл сабаблари нимада ва уларнинг олдини олиш бўйича вазирлик томонидан қандай чоралар кўрилмоқда?", "Хусусий клиникаларда рўй берган ҳар бир инсон ўлими, ногиронлик ёки соғлиққа жиддий зарар етказиш ҳолати вазирлик томонидан таҳлил қилинганми ва уларнинг такрорланмаслиги учун қандай амалий ишлар қилинган?", "Хусусий тиббиёт муассасаларида муолажаларнинг тўғри қўлланилиши ва тасдиқланган тиббий протоколларга амал қилиниши устидан тизимли назорат механизми мавжудми?",  "Бу борада қандай аниқ чора-тадбирлар амалга оширилмоқда?", "Вазирлик аҳоли саломатлигини ишончли ҳимоя қилиш мақсадида хусусий клиникалар учун лисензия талаблари ва шартларини қатъийлаштириш бўйича қандай таклиф ва ташаббусларни илгари суришни режалаштирмоқда?" - каби саволлар берилган. Депутат Абдувоҳидова «Парламент назорати тўғрисида»ги Ўзбекистон қонунининг 15-моддасига мувофиқ, Соғлиқни сақлаш вазиридан юқоридаги саволларга 10 кун муддат ичида асослантирилган жавоб беришни сўраган.

  • 28 Апрель, 14:51
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech