Янгиликлар

not found

ЖССТ: Маймун чечаги эпидемияси COVID-19 пандемияси даражасида глобал муаммо туғдирмайди

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг Европа минтақавий бюроси директори Ханс Клюге дунёнинг қатор мамлакатларида mpox (маймун чечаги) вируси тарқалиши билан боғлиқ эпидемиологик вазият юзасидан баёнот берди. Унинг қайд этишича, ваҳимага берилишга ҳожат йўқ. Mpox эпидемиясини тўхтатиш имкони бор. Бунинг учун зарур профилактик чора-тадбирлар кучайтирилиши керак. Инфекция ўчоқлари аниқланган ва вирус тарқалиши хавфи юқори ҳудудларда вакциналар таъминотини ошириш лозим. “Маймун чечаги коронавирус даражасидаги ўта жиддий муаммо эмас, — дейди Ханс Клюге. — Биз mpox вируси билан қандай курашишни биламиз”. Баёнотга кўра, июнь ойи охирига келиб, жами 116 мамлакат, жумладан, Марказий Африка Республикаси, Бурунди, Кения ва Руандада касалланиш ҳолатлари қайд этилган. Ҳозир қатор давлатларда вируснинг "Clade Ib" деб номланган янги штамми тарқаляпти. Ушбу мутация Конго Демократик Республикасида 500 кишининг ўлимига сабаб бўлди. Август ойи бошида Швецияда ҳам маймун чечагининг худди шу турини юқтирган беморлар рўйхатга олинди. Британиялик олимлар фикрича, "Clade Ib" мутацияси бошқа штаммларга қараганда юқумлироқ ва нисбатан оғирроқ асоратларни келтириб чиқаряпти. Шунга қарамай, Х. Клюге mpox вирусининг ҳар қандай штаммини тегишли эпидемиологик чора-тадбирлар ҳамда хасталикка қарши вакциналар орқали назорат қилиш ва жиловлаш мумкин, деган хулосада. 

  • 21 Август, 15:00
  • Батафсил
not found

Қон босими юқори бўлган инсонлар спорт билан шуғулланиши мумкинми?

Aгар қон босимингиз 130/80 дан ошса, ҳолатингизни доимий равишда кузатиб боришингиз ва шифокорнинг барча тавсияларига амал қилишингиз керак. Нима учун юқори қон босими хавфли? Доимий равишда кўтарилган қон босими юрак хуружи ва инсультнинг асосий сабабларидан биридир. Унинг маккорлиги шундаки, гипертония амалда ҳеч қандай тарзда ўзини намоён қилмайди, шунинг учун ҳеч нарса безовта қилмаганда ҳам, қон босимини назорат қилиш ва уни мунтазам равишда ўлчаш муҳимдир. Оддий қон босими 120/80 дан паст. Юқори қон босими (гипертония) босқичма-босқич ташхис қилинади. 1-босқич - бу 130/80 ёки ундан юқори қон босими. 2-босқич - қон босими 140/90 ёки ундан юқори. Бироқ, ҳатто енгил кўтарилган қон босими ҳам хавфли бўлиши ва охир-оқибат соғликда жиддий муаммоларни келтириб чиқариши мумкин. Спорт гипертонияда қандай ёрдам беради? Қон босимининг кичик пасайиши ҳам юрак хасталиги ва қон томирлари хавфини сезиларли даражада камайтириш учун етарли бўлиши мумкин ва тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бунда жисмоний фаоллик ёрдам беради. Aэробик машқлар қон босимига жуда яхши таъсир кўрсатади, чунки у қон томирларини мустаҳкамлашга ёрдам беради, уларнинг деворлари юқори қон босими туфайли юзага келадиган доимий кучланишдан заифлашади. Жисмоний машқларнинг оптимал миқдори ҳафтасига 150 дақиқани ташкил этади ва уни мунтазам равишда, кунига ярим соат бажарган яхши. Қон босимини пасайтириш учун қандай жисмоний машқлар яхшироқ? Юриш Ҳар куни эрталаб ярим соатлик пиёда юриш қон босимини туширишнинг энг осон усули ҳисобланади. Гипертония бўйича 2019 йилда чоп этилган тадқиқот юриш ортиқча вазнли одамларнинг ҳам, кекса одамларнинг ҳам қон босимига ижобий таъсир кўрсатишини тақдиқлаган. Қанча юриш керак? Ўтган йили тақдим этилган яна бир тадқиқот ҳар минг қадам систолик қон босимини 0,45 пунктга камайтиришини тасдиқлади. Тадқиқотчиларнинг ҳисоб-китобларига кўра, кунига 10 000 қадам юрадиган одамнинг систолик қон босими кунига атиги беш минг қадам юрадиган одамдан 2,25 балл пастроқдир. Aэробик машқларнинг бошқа турлари Сузиш, велосипедда юриш, арқондан сакраш ва эшкак эшиш ҳам ажойиб танловдир. Қайси турдаги аэробик фаолият танланса ҳам, бу вазн йўқотиш, юракни мустаҳкамлаш ва юқори қон босимининг яна бир сабаби бўлган стрессни камайтиришга ёрдам беради. Бундан ташқари, ёдда туиш керакки, биринчи натижалар икки ҳафталик мунтазам машғулотлардан сўнг пайдо бўлади. Кучни оширувчи машқлар Aгар сизда қон босими юқори бўлса, куч-қувват машқлари ўз-ўзидан тавсия этилмайди. Aммо агар сиз мунтазам равишда аэробик машқлар билан шуғуллансангиз ва шифокорингиз бунга рози бўлса, ҳафтада бир ёки икки кун кучни оширувчи машқларни қўшишингиз мумкин. Куч-қувват машқлари жисмоний фаолиятнинг энг муҳим шаклидир. Улар бутун танага таъсир қилади: улар қон айланишини тезлаштиради, бўғимлардан стрессни енгиллаштиради ва уни мушак толасига ўтказади ва ортиқча ёғдан халос қилади. Шунингдек, улар танамизнинг асосий мушак органи бўлган юракни машқ қилдиради. Бу фойдали бўлиши мумкин, чунки у вазн йўқотишга ёрдам беради ва гипертонияни назорат қилишда муҳим омил бўлган вазнни назорат қилишга ёрдам беради.

  • 21 Август, 12:00
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech