Бишкекда болалар қонидаги қўрғошин миқдорини ўрганиш бошланди
Бишкекдаги 1-сонли оилавий тиббиёт марказида “Болаларда қўрғошиндан заҳарланиш хавфини камайтириш” лойиҳаси доирасида болалар қонидаги қўрғошин миқдорини ўрганиш бошланди. Бу ҳақда Республика саломатликни мустаҳкамлаш маркази хабар берди.
Қирғизистонда бир ёшдан олти ёшгача бўлган болалар қонидаги қўрғошин миқдори бўйича кенг кўламли тадқиқотлар олиб борилмоқда. Республикада қўрғошин муаммоси етарлича ўрганилмаган. Бундай тадқиқот мамлакатида биринчи марта ўтказилаяпти.
Бу глобал лойиҳада 5 та давлат иштирок этмоқда: Перу, Индонезия, Ҳиндистон, Колумбия ва Қирғизистон. Ушбу мавзу ҳозирда ЖССТ томонидан фаол равишда тарғиб қилинмоқда. Ушбу лойиҳа доирасида бутун мамлакатни ўрганиш ва Қирғизистон учун асосий ифлосланиш манбаи нима эканлигини аниқлаш вазифаси қўйилган. Мисол учун, бундай тадқиқот ўтказилган ва болалар қонида қўрғошиннинг юқори концентрацияси аниқланган Грузияда қўрғошин манбаи зираворлар эканлиги аниқланган.
“Биз жуда яхши биламизки, қўрғошин билан заҳарланиш оғир металлардан заҳарланиш деб таснифланади, аммо унинг оқибати узоқ муддатли бўлади. Қўрғошин асаб тизимига таъсир қилади”, — дейди Халқ саломатлиги институти илмий ходими Гулнора Жанабилова.
Унинг сўзларига кўра, аломатлар яширин бўлиши ва бошқа касалликлар билан бир хил бўлиши мумкин, шунинг учун энг ишончли нарса қўрғошин учун қон тестидир.
Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, дунё бўйлаб ҳар учинчи боланинг қонида қайтарилмас неврологик, когнитив ва жисмоний зарарга олиб келиши мумкин бўлган қўрғошин миқдори мавжуд.
Тадқиқот учта асосий компонентга бўлинган. Биринчидан, ота-оналар ва тиббиёт ходимлари ўртасида қўрғошин билан заҳарланиш муаммоси ва унинг оқибатларини тушунтириш бўйича ахборот-маърифий тарғибот ишларини олиб бориш режалаштирилган. Иккинчидан, болалар орасида қўрғошиннинг тарқалиши баҳоланади, бу мавжуд вазиятни тушуниш учун жуда муҳимдир. Учинчидан, мутахассислар атроф-муҳитни табиий ва сунъий қўрғошин билан ифлосланиш манбаларини аниқлайди ва баҳолайди.
Қўрғошиннинг хавфсиз даражаси йўқ. Қонда унинг оз миқдори ҳам жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.
“Қўрғошин бинонинг деворларида, ҳавода ёки тупроқда тўпланиши мумкин. Бундан ташқари, уйдаги деярли ҳар қандай нарса - озиқ-овқат, идиш-товоқлардан пластик ўйинчоқларгача ифлосланиш манбаи бўлиши мумкин. Буларнинг барчасини текшираяпмиз”, - дейди тадқиқотчи Улукбек Имакеев.
Ҳозиргача тадқиқот рўйхатига 21 та аҳоли пункти ва 1200 нафар болалар киритилган. Бу мамлакатда биринчи марта ўтказилаётган синовдир. Унинг натижалари аҳоли саломатлигини муҳофаза қилишнинг мақсадли дастурларини ишлаб чиқишда қўлланилади.
Бишкекда тест синовлари якунлангач, тадқиқот гуруҳлари республиканинг бошқа ҳудудларида ҳам ишини давом эттиради.
