Янгиликлар

not found

COVID-19 пандемияси оналар ўлимининг кескин ошишига олиб келди

2021-йилда дунёда ҳомиладорлик ва туғиш даврида ўлимнинг кескин ўсиши кузатилди - ўшанда COVID-19 пандемияси авж олган даврда 322 минг аёл асоратлардан вафот этди - бу 2020-йилга нисбатан 40 мингга кўп. Бу маълумотлар БМТ томонидан эълон қилинган ва оналар ўлими бўйича биринчи глобал ҳисоботни тақдим этган ҳисоботда келтирилган. Оналар ўлимининг кўпайиши нафақат COVID-19 туфайли юзага келган тўғридан-тўғри асоратлар, балки оналикни муҳофаза қилиш хизматларини кўрсатишда кенг тарқалган узилишлар билан ҳам боғлиқ. "Бу пандемиялар ва бошқа фавқулодда вазиятлар пайтида ҳомиладор аёллар режали хизматлар ҳамда текширувлардан, шунингдек, кеча-ю кундуз шошилинч тиббий ёрдамдан ишончли фойдаланишлари кераклиги ва бундай парваришни таъминлаш муҳимлигини кўрсатади," - дейилади БМТ ҳисоботида. Жорж Вашингтон университети Жамоат саломатлиги мактаби олимлари ҳомиладорлик даврида COVID-19 га чалиниш она ва ҳомилада асоратлар хавфини сезиларли даражада оширишини аниқлади. Оналар ўлими хавфи 7,7 баравар, интенсив терапия бўлимига ётқизиш 3,8 баравар, ўпканинг сунъий вентиляциясига бўлган эҳтиёжи 15 баравар ошди. Шунингдек, пневмония ривожланиш хавфи 23 баравар ва тромбоэмболия ривожланиш хавфи 5,5 баравар юқори бўлган. Коронавирус инфекцияси билан касалланган аёллардан туғилган болалар неонатал ёрдам бўлимига кўпроқ ётқизилган. Бундан ташқари, кам вазн ва эрта туғилиш хавфи уч баравар юқори бўлиб чиқди. Ўлик туғилиш ёки ҳомила ривожланишининг кечикиши эҳтимоли ошмади. БМТ таъкидлашича," соғлиқни сақлаш хизматларини молиялаштиришнинг глобал қисқариши кўпроқ ҳомиладор аёлларни хавф остига қўяди", шунинг учун дунё ҳар бир она ва боланинг омон қолиши ҳамда ривожланиши учун зудлик билан доялар, ҳамширалар ва жамоат соғлиқни сақлаш ходимларига сармоя киритиши керак. БМТ ҳисоб-китобларига кўра, 2000-йилдан 2023-йилгача оналар ўлими 40 фоизга камайди - бу асосан асосий тиббий хизматлардан фойдаланиш имкониятининг яхшиланиши билан боғлиқ. Шу билан бирга, яхшиланиш суръатлари 2016-йилдан бери сезиларли даражада секинлашгани ва 2023-йилда тахминан 260 минг аёл ҳомиладорлик ёки туғруқ асоратлари натижасида вафот этгани, бу тахминан ҳар икки дақиқада битта она ўлимига тенг эканлиги қайд этилган.

  • 11 Апрель, 17:34
  • Батафсил
not found

Протеин ва пребиотиклар интеллектни кучайтиради

Янги тадқиқот шуни кўрсатдики, атиги уч ой давомида ҳар куни протеин ва пребиотикларни қабул қилган 60 ёшдан ошган одамлар хотира тестларида қабул қилмаганларга қараганда анча юқори натижаларни кўрсатди. Nature Communications журналида чоп этилган ушбу натижалар когнитив функцияларни яхшилашнинг қулай усулини таклиф қилади, шунингдек, ичак системаси фаолиятининг марказий асаб тизимига таъсирини яна бир бор тасдиқлайди. 60 ёшдан ошган 36 жуфт эгизак иштирок этган тадқиқотда пребиотикларнинг кекса одамларда мушак кучи ва когнитив функцияларни яхшилаш хусусияти ўрганилди. Жуфтликнинг бир эгизаги пребиотикларсиз протеин кукунини, иккинчиси эса протеин кукуни ва 7,5 миллиграмм фруктоза олигосахаридлари ва инулинни қабул қилди. Уч ойдан сўнг қўшимча пребиотиклар қабул қилган эгизаклар когнитив тестларда юқори натижаларни кўрсатди. Шуниси эътиборга лойиқки, бу иштирокчилар когнитив функцияларнинг пасайиши ва Aльцгеймер касаллигини ташхислаш учун қўлланиладиган хотира тестида сезиларли даражада камроқ хатога йўл қўйишди. Шу билан бирга, тадқиқот муаллифлари парҳез қўшимчаларини қабул қилгандан кейин иштирокчиларда мушак кучи яхшиланмаганини қайд этишди. Маълумот учун, "Дори-Дармон" акциядорлик компаниясига қарашли дорихоналардан ишончли ва сифатли пребиотикларни қулай нархларда харид қилишингиз мумкин.

  • 11 Апрель, 11:38
  • Батафсил
not found

Сунъий интеллект юрак хуружи хавфини 14 кун олдин аниқлади

Сунъий интеллект биринчи марта юрак хуружи натижасида тўсатдан юрак тўхташ хавфини 14 кун олдин башорат қилишни ўрганди. Франция ва AҚШ олимлари томонидан ишлаб чиқилган янги алгоритм 240 мингдан ортиқ кунлик ЭКГ таҳлилларида 70 фоиздан ортиқ аниқликни кўрсатди. Натижалар European Heart Journal журналида чоп этилган. Яратилган сунъий интеллект модели инсон миясининг ишлашига тақлид қилади ва хавфли аритмия - юракнинг ўлимга олиб келиши мумкин бўлган ритм бузилишидан олдин пайдо бўладиган заиф электр сигналларини топишга қодир. "Биз 24 соатлик ЭКГ ёзуви орқали яқин икки ҳафта ичида хавфли аритмия юзага келиш эҳтимоли юқори бўлган беморларни олдиндан аниқлаш мумкинлигини аниқладик," - дейди тадқиқот муаллифларидан бири, кардиолог Лоран Фиорина. Aлгоритм қоринчаларнинг электр стимуляцияси ва бўшашиш вақтини кузатиб боради - бу илгари мунтазам диагностикада қўлланилмаган асосий кўрсаткичдир. СИ синовларда 70 фоиз ҳолатда хавф гуруҳидаги беморларни, 99,9 фоиз ҳолатда хавфдан холи бўлган беморларни тўғри аниқлади. Келажакда технология шифохона мониторлари, кўчма ЭКГ-рекордерлар ва ҳатто ақлли соатларга ўрнатилиши мумкин. Муаллифлар реал шароитларда моделнинг самарадорлигини тасдиқлаш учун клиник синовлар ўтказишни режалаштирмоқда.

  • 10 Апрель, 11:50
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech