Garchi "X kasalligi" keyingi pandemiyaga tayyorgarlik koʼrishda koʼproq faraziy stsenariy boʼlsa-da, kontseptsiyani muhokama qilayotgan mutaxassislar buni jiddiy qabul qilish kerakligini aytishadi.

"X kasalligi" nima?

"X kasalligi" - Jahon sogʼliqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan jiddiy global epidemiyaga olib kelishi mumkin boʼlgan kelajakdagi nomaʼlum patogenga berilgan nom.

"Nomaʼlum narsalar boʼlishi mumkin, va nima boʼlishidan qatʼi nazar, "agar" emas, balki "qachon" masalasidir ", dedi doktor Tedros Аdanom Gebreisus, Jahon sogʼliqni saqlash tashkiloti (JSST) bosh direktori, Davosda boʼlib oʼtgan panel muhokamasida.

Shunday qilib, biz bilmagan, lekin paydo boʼlishi mumkin boʼlgan kasalliklar uchun zaxiraga ega boʼlishimiz kerak va shuning uchun biz unga "X kasallik" nomini berdik ", dedi u va bu kontseptsiya birinchi marta 2017 yilda muhokama qilinganini tushuntirdi.

2018 yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti agentligi uni sogʼliqni saqlash uchun favqulodda vaziyatga olib kelishi mumkinligi sababli tezlashtirilgan tadqiqot va ishlanmalarni talab qiluvchi ustuvor kasallik sifatida roʼyxatga oldi.

Gebreiesusning soʼzlariga koʼra, COVID-19 birinchi "X kasalligi" boʼlgan - yaʼni ushbu atama paydo boʼlgan va pandemiyaga sabab boʼlgan birinchi nomaʼlum patogen. Uning soʼzlariga koʼra, bu gʼoyaning maqsadi vahima qoʼzgʼash emas, balki yangi kasalliklar paydo boʼlishi ehtimoliga yaxshiroq tayyorgarlik koʼrishdir.

Hindistondagi xususiy sogʼliqni saqlash guruhi raisining oʼrinbosari Prita Reddi Davosdagi panelda X kasalligi “ilmiy-fantastik filьm nomiga oʼxshasa-da,” hamma bundan xabardor boʼlishi kerakligini aytdi, chunki “bu aniq va hozirgi xavf ". Reddi, harbiylar urushga tayyorlanayotgani kabi, sogʼliqni saqlash tizimlari ham bunga tayyor boʼlishi kerakligini tushuntirdi.

Mamlakatlar "X kasalligi"ga qanday tayyorgarlik koʼrishlari kerak?

Tayyorgarlik kuchli birlamchi tibbiy yordam va jamoat darajasida oʼqitishdan boshlanishi kerak.

“Yuqori daromadli davlatlar hayratda qolishdi, Chunki ularning soʼnggi oʼn yilliklardagi sarmoyalari yuqori texnologiyalarga, uchinchi darajadagi xizmatladagi ilgʼor texnologiyalarga, hatto robotlashtirilgan jarrohlik sohasiga yoʼnaltirilgan, ammo birlamchi tibbiy yordamga emas”, dedi u.

JSST, Jahon banki va boshqa hamkorlar 2022-yilda past va oʼrta daromadli mamlakatlarga paydo boʼladigan patogenlarga tayyorgarlik koʼrish uchun pandemiya jamgʼarmasini ishga tushirdi.

Hozirda mamlakatlar pandemiyaga qarshi kurash uchun xalqaro shartnoma boʼyicha muzokaralar olib bormoqda, uning natijalari 2024-yil may oyida boʼlib oʼtadigan 77-Jahon sogʼliqni saqlash assambleyasida taqdim etilishi kerak.