18:03 (05.12.2023)
1582
Xalqaro olimlar guruhi odatiy taomnomadan sogʼlom turmush tarziga oʼtish oʼrta yoshli odamning umrini 10 yilga uzaytirishini aniqladi. Ilmiy ish natijalari Nature Food jurnalida chop etildi.
Tadqiqotchilar UK Biobank uzoq muddatli tadqiqotida 40 dan 69 yoshgacha boʼlgan 467 354 nafar ishtirokchi maʼlumotlarini tahlil qildilar, ular genetik va atrof-muhit omillarining odamlarda kasallikning rivojlanishiga taʼsirini oʼrganadilar. Ovqatlanish va xulq-atvorining umr koʼrish davomiyligiga taʼsiri haqida koʼproq maʼlumotga ega boʼlish uchun olimlar odamlarni ovqatlanish tartibi boʼyicha guruhlarga ajratdilar va yillar davomida qanday oʼzgarishlarni kuzatdilar.
Nosogʼlom ovqatlanishdan sogʼlom ovqatlanishga oʼtgan odamlarni avvalgi turmush tarzini saqlab qolgan ishtirokchilar bilan taqqoslab, ekspertlar birinchi holatda umr koʼrish davomiyligi oʼrtacha bir necha yilga oshganini aniqladilar. Xususan, nosogʼlom ovqatlanishdan sogʼlom ovqatlanishga oʼtgan va unga amal qilgan oʼrta yoshlilar umri oʼrtacha oʼn yilga uzaydi.
Natijalar shuni koʼrsatadiki, uzoq umr koʼrish bilan bogʼliq boʼlgan parhez don mahsulotlari, mevalar, baliq va oq goʼshtni oʼrtacha isteʼmol qilishni;
-sut va sut mahsulotlari, sabzavotlar, yongʼoqlar va dukkakli ekinlarni koʼp isteʼmol qilishni;
-tuxum, qizil goʼsht va shirin ichimliklarni nisbatan kam isteʼmol qilish va tozalangan don va qayta ishlangan goʼshtni kam isteʼmol qilishni oʼz ichiga olad.
Oʼlim darajasi bilan eng kuchli ijobiy aloqalar shirin ichimliklar va qayta ishlangan goʼshtlarda, eng kuchli teskari aloqalar esa don mahsulotlari va yongʼoqlarda kuzatilgan.