08:53 (16.05.2024)
1257
Aнтибиотиклар 20-асрнинг асосий кашфиётларидан бири дейилади, чунки улар ёрдамида миллионлаб одамларнинг ҳаёти сақлаб қолинган. Антибиотикларни самарали таъсир қилиши учун уларни тўғри - ўз вақтида, озиқ-овқат истеъмолига қараб ва тўғри ичимликни танлаш орқали қабул қилиш керак.
Гастроэнтеролог Наталья Слюняева aif.ru га берган интервьюсида антибиотикларни қабул қилишда нималарни ёдда тутиш кераклиги ҳақида гапирди.
Фойдаланиш шартлари
Фақат шифокоргина кўплаб омилларга эътибор қаратиб, дорини аниқ белгилаши мумкин :
- препаратни қабул қилиш шакли - масалан, таблеткалар, инъекция, томчилар,
- инфекция тури - баъзи бактериялар интенсив терапияни талаб қилади,
- организнинг буюрилган дорига сезгирлиги,
- касалликнинг оғирлиги,
- беморнинг ёши ва вазни.
Дорининг ўзига хос хусусиятларини ҳам ҳисобга олиш керак, дейди шифокор. "Кўпгина антибиотиклар ошқозоннинг кислотали муҳитини йўқ қилиши мумкин, қон-мия тўсиғига кириб боради (бу ярим ўтказувчан мембрана бўлиб, қон оқимини марказий асаб тизимидан ажратиб туради), жигар ва буйракларнинг функционал фаолиятига салбий таъсир қилади".
- Шифокор томонидан тайинланган препаратнинг дозасини ўзгартириш қатъиян ман этилади - концентрацияни камайтириш инфекцияни бартараф этмайди, дозадан ошиб кетиш эса тананинг интоксикациясига олиб келади.
- Белгиланган препаратни қабул қилиш вақти муҳим аҳамиятга эга. Aнтибиотикларни бир вақтнинг ўзида ва мунтазам равишда қабул қилиш керак, чунки организм қондаги препаратнинг концентрациясини сақлаб туриши керак.
- Бундан ташқари, буюрилган дори-дармонларни қабул қилиш бўйича кўрсатмаларга амал қилиш шарт, чунки турли хил антибиотиклар озиқ-овқат истеъмолига қараб фарқланади.
- Aнтибиотикларни тоза, газсиз сув билан қабул қилиш тавсия этилади, чунки чой, қаҳва, сут маҳсулотлари, шарбатлар ва алкогол каби бошқа ичимликлар ичиш даволаш самарадорлигини пасайтириши мумкин, - дея огоҳлантиради гастроэнтеролог.
Нотўғри танланган ичимлик исталмаган реакцияларни келтириб чиқаради:
- қон босимининг ошиши,
- кўнгил айниши,
- қусиш,
- юракнинг тез уриши.
"Ўзингизни яхши ҳис қилсангиз ҳам антибиотиклар билан даволанишни тўхтатманг, ҳиссиётлар алдамчи бўлиши мумкин: касаллик тез орада қайтади ва бактериялар қабул қилинаётган дорига чидамли бўлади",- дейди шифокор.
Ҳар бир организм индивидуал бўлганлиги сабабли, антибиотикларни қабул қилиш пайтида одамда анафилактик шок пайдо бўлиш хавфи мавжуд. Унинг намоён бўлиши: юрак уриш тезлиги, тошма, ваҳима, бош айланиши, томоқ ёки юзнинг шишиши, бўғилиш, қон босимининг кескин пасайиши, судорги ва ҳушидан кетиш. Бундай ҳолатда дарҳол дори-дармонларни қабул қилишни тўхтатиш ва тез ёрдам чақириш керак.
"Aнтибиотиклар бактериал инфекциялар учун самарали даво бўлиши мумкин, аммо нотўғри ва назоратсиз қабул қилинса, соғлиқ учун жуда кўп зарар етказиши мумкин.", - дея хулоса қилди мутахассис.