09:59 (18.03.2024)
1281
AҚШ Соғлиқни сақлаш ўлчовлари ва баҳолаш институти (IHME) мутахассислари COVID-19 пандемиясининг бутун дунё аҳолиси учун оқибатларини аниқлади. The Lancet нашрида чоп этилган мақолага кўра, инфекциянинг тарқалиши 2020-2021 йилларда ўртача умр кўришнинг 1,6 йилга қисқаришига олиб келди.
Муаллифларнинг ёзишича, янги вирусларнинг ҳалокатли потенциал таъсири таҳлил қилинган барча мамлакатлар ва ҳудудларнинг (жами 204 та) 84 фоизида умр кўриш давомийлиги қисқарганлигини кўрсатди. Икки йил ичида 15 ёшдан ошган одамларнинг ўлим даражаси эркакларда 22 фоизга, аёлларда 17 фоизга ошди. Мехико, Перу ва Боливия ўртача умр кўриш энг кўп қисқарган жойлар қаторига кирди.
Бироқ, пандемияга қарамай, одамлар ҳали ҳам аввалгидек анча узоқ умр кўришмоқда. 1950 йилдан 2021 йилгача ўртача умр кўриш 23 ёшга, яъни 49 ёшдан 72 ёшгача ошди.
Шунингдек, тадқиқот аксарият аҳолиси кексалардан ташкил этган бой мамлакатлар аҳолиси камаяётганини, ўрта даромадли мамлакатларда эса ўсиш давом этаётганини кўрсатди. Олимларнинг таъкидлашича, бу динамика мисли кўрилмаган ижтимоий, иқтисодий ва сиёсий муаммоларга олиб келади, масалан, ёш аҳоли сони камайиб бораётган ҳудудларда ишчи кучи танқислиги ва аҳоли сони тез ўсишда давом этаётган жойларда ресурслар танқислиги юзага келиши мумкин.