Фарзандингизга буюрилган дори дозасини қандайдир тарзда ўлчашингиз керак ва бунда қандай ўлчов бирликларидан фойдаланиш мумкин?

Дори-дармонларни дозалаш учун массани ўлчашнинг асосий бирлиги- бу грамм ва унинг ҳосилалари - миллиграм ва микрограмдир.

Умумий қисқартмалар:

грамм - г;

миллиграм - мг;

микрограм - мкг.

1 г = 1000 мг = 1 000 000 мкг.

1 мг = 1000 мкг.

1,0 грамм;

0,001 - миллиграм;

0.000001 - бу микрограм.

Ҳажм учун асосий ўлчов бирлиги миллилитрдир. Кундалик ҳаётда таниш бўлган литр камдан-кам дозада ишлатилади, аммо баъзида у ишлатилади. Масалан, "тозаловчи клизма учун зарур бўлган суюқлик ҳажми 1 литр" ёки "инфузион терапиянинг кунлик ҳажми 1,5 литр."

Умумий қисқартмалар

литр - л;

миллилитр - мл.

1 л = 1000 мл.

Ҳажм бирлиги албатта кўрсатилиши керак! Aгар у кўрсатилмаган бўлса, яъни 15.0 оддийгина ёзилган бўлса, демак бу ҳажм эмас, балки масса - 15 грамм. Aгар биз милилитр ҳақида гапирадиган бўлсак, унда 15 рақамининг ёнига ёзилиши керак - мл: 15,0 мл.

Илтимос, эҳтиёт бўлинг: ота-оналарнинг энг кенг тарқалган хатоси - МГ ва МЛ чалкаштиришидир. Оммавий бирликлар ва ҳажм бирликларини аралаштириб юбормаслик керак - бу жуда муҳим!

Ҳар сафар маълум бир дори маълум миқдордаги мл ичида парентерал юборилганда, ҳажмни тўғри ўлчаш учун укол шприци билан ўлчанадими ёки ҳажм ёрлиқли шиша инфузион эритма ишлатиладими, деган савол туғилади. Оғиз орқали қабул қилиш учун мўлжалланган замонавий (миллилитрда дозаланган) доривор маҳсулотларнинг тўпламларида махсус ўлчов воситалари мавжуд: қопқоқ, пипетка, шприц, стакан, ўлчов қошиғи.

Aгар бундай нарса йўқ бўлса ва шунга қарамай, дори оғиз орқали ва мл билан буюрилган бўлса, демак, керакли ҳажмни ўлчаш учун дорихоналарда сотиладиган  шприцлар ёки махсус ўлчов стаканлари ишлатилиши керак.

Ностандарт ва аниқ бўлмаган ўлчов бирлиги - бу томчидир. Томчи ҳажми, асосан, берилган суюқликнинг физик хусусиятлари билан белгиланади. Масалан, бир томчи спиртли эритманинг ҳажми ўртача 0,02 мл ни ташкил қилади ва бир томчи сувли эритманинг ҳажми 0,03 дан 0,05 мл гача бўлиши мумкин.

Фармацевтлар ва шифокорлар келишуви бўйича, томчининг стандарт фармацевтика, тиббий ўлчови 0,05 мл.ни ташкил этади.

Шундай қилиб 1 мл = 20 томчи.

Фарзандингизга маълум бир дори эритмаси томчилар билан буюрилганда, дори қутисидаги махсус пипетка ёки шиша қопқоқ махсус томизгич бўла олади.

Aгар сизда пипетка ёки томизгич қопқоғи бўлмаса, унда сиз ҳар қандай дорихонада мавжуд бўлган стандарт тиббий пипеткадан, шунингдек кўп томчи буюрилган бўлса, керакли миқдордаги суюқликни ўлчаш учун бир марталик шприцдан фойдаланишингиз мумкин.

10 томчи буюрилган бўлса - демак бу 0,5 мл; 40 томчи - 2 мл.

Ҳатто қуйидаги формуладан фойдаланишингиз мумкин:

мл миқдори = томчилар сони 20 га бўлинади. 

Эслаб қолиш керак бўлган асосий нарса: ҳар доим маълум бир дори томчиларда буюрилса ва сиз ушбу томчиларнинг дозасини қандай чиқариб олиш ва ўлчашни тушунолмасангиз, битта томчининг миқдори 0,05 мл ни ташкил қилиши аниқ. Ва бу дегани, уйда 1 мл тиббий шприц бўлса, сиз керакли миқдордаги дори-дармонларни осонгина ва аниқ аниқлаб олишингиз мумкин: 2 томчи - 0,1 мл, 3 томчи - 0,15 мл, 5 томчи - 0,25 мл ва ҳк.

Бундан ташқари, ностандарт (томчилар билан таққослаганда) ҳажм ўлчов бирликлари турли хил бўлган, фаол бўлмаган ва нисбатан хавфсиз дори-дармонларни қабул қилиш учун баъзан уй қошиқлари ишлатилади.

Қошиқларнинг стандарт ҳажми мл.да:

бир чой қошиқ - 5 мл;

ширинлик (десерт) қошиғи - тахминан 10 мл (битта стандарт йўқ);

бир ош қошиқ - МДҲ мамлакатларида - 18 мл, AҚШ, Канадада - 15 мл, Aвстралияда - 20 мл;