11:47 (08.11.2024)

35

Олимлар 2050 йилга бориб бутун дунё бўйлаб саратон касаллиги кўпайишини башорат қилмоқда

Австралиядаги Чарлз Стерт университети олимлари саратон билан касалланганлар сони 76,6 фоизга — 2022 йилда 20 миллиондан 2050 йилда 35,3 миллионгача ошишини башорат қилишди.

Тадқиқот натижалари JAMA Network Open журналида чоп этилди. 185 мамлакат ва ҳудудларда саратоннинг 36 тури билан касалланиш таҳлили ва ўлим сони 89,7 фоизга, яъни 9,7 миллиондан 18,5 миллионгача ошишини кўрсатди.

Олимлар соғлиқни сақлаш, таълим ва аҳоли даромадларининг ўртача даражасини акс эттирувчи Инсон тараққиёти индексининг турли даражаларига эга бўлган мамлакатлар ўртасида саратон касаллиги динамикасида сезиларли фарқларни аниқлашди. Шундай қилиб, инсон тараққиёти индекси паст бўлган мамлакатларда саратон касаллигининг янги ҳолатлари деярли уч баравар кўпайиб, 142,1% га, ўлим эса 146,1% га ошиши мумкин. Инсон тараққиёти индекси жуда юқори бўлган мамлакатларда касалланиш ва ўлим даражасининг нисбатан камроқ ўсиши кутилмоқда - мос равишда 41,7% ва 56,8%.

Саратоннинг энг кўп ўсиши Африкада прогноз қилинмоқда, бу ерда 2050 йилга келиб ташхис қўйилган ҳолатлар сони 139,4 фоизга ва ўлим даражаси 146,7 фоизга ошиши мумкин. Европада, аксинча, касалланиш (24,6%) ва ўлим (36,4%)нинг энг кам ўсиши кузатилиши мумкин.

Тадқиқот шунингдек, жинслар бўйича фарқларни аниқлади: 2050 йилга келиб эркакларда саратон касаллиги сонининг ўсиши 84,3% ни, ўлим эса 93,2% ни ташкил қилиши кутилмоқда, бу аёлларникига қараганда юқори (мос равишда 68,5% ва 85,2%) . Ушбу номутаносибликка таъсир этувчи омиллар қаторига эркаклар орасида хавф омилларининг (масалан, алкогол ва тамакига қарамлик) юқори даражада тарқалиши, шунингдек, айрим ҳудудларда скрининг ва даволаш хизматларининг сифатсизлиги киради.

Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech