25-aprel – Butunjahon bezgakka qarshi kurash kuni
Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining 2007-yil may oyida boʻlib oʻtgan 60-sessiyasi qaroriga koʻra, dunyo boʻyicha har yili 25-aprel – Butunjahon bezgakka qarshi kurash kuni sifatida nishonlanadi.
Bezgak kasalligi bilan har yili yer yuzida 200-300 million nafardan koʻproq inson kasallanadi.
Bunga ekologik tabiiy ofatlar, aholining kasallikka moyilligini yuqoriligi, ijtimoiy-maishiy sharoit hamda aholining migratsiyasini kuchayishi sabab boʻladi.
Mazkur sana bezgak kasalligini yuqtirish xavfi, bezgak boʻyicha noxush hududlarga chiqishda shaxsiy himoya choralari haqida xabardor qilish, bezgakni davolash mumkinligi va aholiga profilaktika choralarini koʻrish zarurligini tushuntirish maqsadida eʼlon qilingan.
Kasallik “Anopheles” chivinining urgʻochisi chaqishi natijasida, hamda zararlangan donor qonini quyganda, toʻla zararsizlantirilmagan tibbiy asboblar, bezgak bilan ogʻrigan homilador onadan tugʻish jarayonida yoʻldosh orqali yuqadi.
Kasallikning yashirin davri 7 kundan 3 yil va undan uzoqroqqa choʻzilishi mumkin. Kasallik odatda qaltirashdan boshlanadi. Lohaslik, darmonsizlik, junjikish, bosh va bel ogʻrigʻi, koʻngil aynish, ishtaha yomonlashishi holatlari kuzatiladi. Birinchi xuruj qilish tana haroratining 38-39 daraja va undan ham oshishi bilan boshlanadi.
Agar shunday kasallik belgilari namoyon boʻlsa, albatta tibbiy yordamga murojaat qilish kerak. Toʻgʻri tashxis qoʻyish uchun qonni bezgakka tekshirib koʻrish shart. Qonda bezgak parazitlari aniqlangan holda davolash muolajalarini tezda boshlash kerak. Bezgakni davolash uchun samarali dori-darmon vositalari mavjud.
