Янгиликлар

not found

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ОИВ диагностикасига доир тавсияларини янгилади

Маълумотларга кўра, ҳозир дунёда ОИВ инфекциясини юқтирган қарийб 40 миллион нафар бемор бор. Улар сони йилига 1,5 миллион кишига ортяпти. Энг ёмони, касаллик ҳар йили 600 минг кишини ҳаётдан олиб кетмоқда. Мутахассислар бундай ўсиш динамикасини хасталикка эрта босқичда ташхис қўйилмаслиги билан изоҳлайди. Масалан, ЖССТнинг Европа минтақавий бюросига қарашли 53 мамлакатда (Марказий Осиё давлатлари ҳам шу рўйхатда) ОИВга чалинган беморларнинг тўртдан бир қисми ўз хасталигидан бехабар бўлса, қарийб ярми ўз ташхисини жуда кеч босқичда билади.  Шуларни инобатга олиб, Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ОИВ диагностикасига доир тавсияларини янгилади. Ундан ОИВ/ОИТС ҳамда жинсий йўл билан юқадиган бошқа инфекциялар учун экспресс-тест хизматлари кўлами ҳамда ўз-ўзини текшириш имкониятини кенгайтиришга доир кўрсатмалар ўрин олган.  Экспертларнинг хулоса қилишича, 2030 йилгача ОИВнинг аҳоли саломатлигига таҳдид сифатидаги глобал хавфини камайтиришга доир устувор мақсадларга эришиш мумкин. Бунинг учун ҳукуматлар хасталикнинг олдини олиш, унга қарши курашиш, инфекцияни эрта босқичда аниқлаш ва самарали даволаш учун зарур ресурслар ажратиши керак.

  • 24 Июль, 12:00
  • Батафсил
not found

Ўзбекистонда «Ижтимоий карта» жорий қилинади. У аҳолига қандай имтиёзлар беради?

«Аҳолини давлат томонидан ижтимоий қўллаб-қувватлаш тартибини тубдан такомиллаштириш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарори эълон қилинди. Маълум қилинишича, аҳолини давлат томонидан ижтимоий қўллаб-қувватлашга оид барча чораларни рақамли технологиялар асосида тақдим этишга ўтишнинг асосий йўналишлари этиб бир қатор вазифалар белгиланмоқда. Хусусан, эндиликда аҳолини ижтимоий қўллаб-қувватлаш учун «Ижтимоий карта» ахборот тизимини жорий этиш орқали ижтимоий тўловлар ва субсидиялар, ижтимоий хизматлар ва ёрдамларни тайинлаш, тақдим этиш, мониторинг қилиш ва баҳолаш жараёнларини босқичма-босқич тўлиқ автоматлаштириш йўлга қўйилади. Қайд этилишича, қарорга мувофиқ «Ижтимоий карта» АТдан 2024 йил 1 декабрдан янгидан тайинланадиган ижтимоий тўловлар, хизматлар ва имтиёзлар, 2025 йил 1 апрелдан босқичма-босқич шахснинг ногиронлигини, талаба, ўқувчи, уруш қатнашчиси ёки уруш қатнашчисига тенглаштирилган шахс ҳолатини тасдиқлашда фойдаланилади. Бундан ташқари, ушбу картадан ногиронлик тўғрисидаги маълумотнома ва гувоҳномалар, талабалик гувоҳномалари, ўқувчилар гувоҳномалари, уруш қатнашчилари ёки уларга тенглаштирилган шахслар гувоҳномаларининг қоғоз шакли ижтимоий картага алмаштириш орқали бекор қилиниши, ногиронлиги бўлган ва имконияти чекланган шахслар учун умумий фойдаланишдаги автомобиль, темир йўл, ҳаво ва дарё транспорти, йўналишсиз такси хизматларидан фойдаланиш бўйича имтиёзлар, шунингдек ушбу хизматдан имтиёзли фойдаланиш ҳуқуқига эга бўлган аҳолининг бошқа тоифалари учун имтиёзлар бериш ҳам кўзда тутилмоқда. Шунингдек, кириш билет операциялари тизими асосида тартибга солинадиган давлат ижтимоий объектларига, концерт-томоша тадбирлари ва бошқа тадбирларга бепул ташриф буюриш ёки қисман ҳақ тўлаш бўйича ҳам ушбу карта эгаларига имтиёзлар тақдим этилади. Маълум бўлишича, 2025 йил 1 июлдан «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри»га киритилганларга белгиланган товарлар (хизматлар)ни харид қилишда тўланган ҚҚС суммасини 1 иш кунида қайтариш, 2025 йил 1 октябрдан Ҳукумат томонидан тасдиқланадиган рўйхатга мувофиқ фуқароларга бюджет маблағлари ҳисобидан кўрсатиладиган ижтимоий хизматлар ва ёрдам, субсидиялар, грантлар, имтиёзлар ва ижтимоий кафолатлар ҳамда моддий хусусиятга эга бошқа тўловлар тақдим этиш, шунингдек, 2026 йил 1 январдан қонунчилик ҳужжатларида белгиланган бошқа имтиёзлар ва ижтимоий кафолатлардан фойдаланиш ҳам мумкин бўлади. Қарорга мувофиқ, 2025 йил 1 октябрдан пенсия олувчиларга ўз хоҳишига кўра ёшга доир, ногиронлик ва боқувчисини йўқотганлиги бўйича пенсияларни ижтимоий карта орқали олиш ҳуқуқи берилади.

  • 24 Июль, 09:00
  • Батафсил
not found

Дорихона тарозиси

Қўлда ушлаб туриладиган тарозилар биринчи масса ўлчаш асбоби бўлиши мумкин. Улар заргарлар, кимёгарлар ва фармацевтлар томонидан қуруқ моддаларнинг кичик массаларини аниқ ўлчаш учун ишлатилган. Тарозилар махсус ҳолатларда қўйилган ва улар фармацевтик оғирликларнинг маълум бир тўплами билан таъминланган. Фармацевтик тарози тизими (“дорихона тарозиси”) Рим империясининг оғирлик тизимига асосланган ва умумевропа улчови бўлган. Унинг асосий бирлиги аптека фунти (357,8 г) эди, у 12 унцияга (29,82 г) бўлинган. Бир унцияда 8 драхм (3,73 г) бўлган, драхм - 3 скрупул (1,24 г), 1 скрупул - 20 гран (0,062 г)га тенг. 19-асрнинг иккинчи ярмидан бошлаб, баъзи Европа мамлакатларида анъанавий дорихонада метрик бирликлар қўлланила бошланди. Дорихона тарозиларининг яна бир ўзига хос хусусияти уларнинг косаларининг катталигида эди. Диаметри 50 дан 80 мм гача бўлган косалар фармацевтика тарозилари учун, кичикроқ диаметрли (30-40 мм) косалар эса тангаларни тортиш учун мўлжалланган. Шу билан бирга, диаметри 40 дан 50 мм гача бўлган косали тарозилар иккала мақсадда ҳам ишлатилган: савдогарлар билан бир қаторда фармацевтлар дори-дармонлар учун тўлов сифатида олиш ҳуқуқига эга бўлган тангаларнинг сифатини текшириши муҳим эди. Қўл тарозилари стол усти рокер тарозилари пайдо бўла бошлаганда ҳам ўз машҳурлигини йўқотмади ва 20-асрнинг охирида дорихоналарда тўлиқ электрон тарозилар билан алмаштирилмагунча ишлатилган. Суратдаги тарози қўллари мис, косалар эса чиннидан қилинган. Ушбу материал дори билан кимёвий реакцияга киришмайди ва тозалаш осон. Заҳарли аралашмалар учун алоҳида тарозилар ишлатилган. Moschus ёзуви лотин тилидан "мускус" деб таржима қилинган - мускус кийиклари безларидан олинадиган модда. Мускус кўпинча истерия ва гипохондрияни даволаш учун гомеопатияда ишлатилган. Унинг ҳиди шунчалик ўткирки, ҳатто хонани яхшилаб тозалаш ва вентиляция қилишдан кейин ҳам бутунлай йўқолмайди. Бу дорихонада мушк учун алоҳида тарозилар ишлатилган бўлиши мумкин деган хулосани беради.

  • 23 Июль, 15:00
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech