Янгиликлар

not found

Баъзи ошқозон ярасига қарши дорилар йўриқномаларига янги ён таъсир қўшилади

Ошқозон безларининг секрециясини камайтирадиган дориларнинг кўрсатмаларига янги ножўя таъсирлар киритилади. Россия Соғлиқни сақлаш вазирлиги бир қатор дори воситаларидан тиббий фойдаланиш бўйича йўриқномага ўзгартиришлар киритишни тавсия қилди. Янгиланган маълумотларга кўра, протон помпаси ингибиторларини қабул қилишда буйрак касаллиги (ўткир тубулоинтерститиал нефрит) ривожланиш хавфи мавжуд. Бу ҳақдаги маълумот Соғлиқни сақлаш вазирлиги сайтида эълон қилинган. Соғлиқни сақлаш вазирлиги "Ножўя таъсирлар" бўлимига барча ўзгартиришларни киритишни тавсия қилди. Протон помпаси ингибиторлари бўйича кўрсатмаларда маълумот янгиланиши зарур бўлган препаратлар (ХПН келтирилган): омепразол, пантопразол, рабепразол, лансопразол, эсомепразол, декслансопразол. Ушбу дори воситаларини рўйхатдан ўтказиш гувоҳномалари эгалари тиббий фойдаланиш бўйича кўрсатмаларда ушбу ножўя таъсирлар тўғрисидаги маълумотлар мавжудлигини назорат қилишлиги керак. Юқоридаги маълумотлар бўлмаса, "Ножўйи таъсирлар" бўлимида препаратни қабул қилишда буйрак етишмовчилигини келтириб чиқариши мумкин бўлган ўткир тубулоинтерститиал нефрит (ТИН) ривожланиш хавфи мавжудлигини кўрсатиш тавсия этилади. Тубулоинтерститиал нефрит — буйрак каналчалари ва интерститиумнинг асосий шикастланиши бўлиб, буйрак функциясининг пасайишига олиб келади. Протон помпаси ингибиторлари ошқозон безларининг секрециясини камайтирадиган катта дорилар гуруҳини ўз ичига олади. Ушбу дорилар ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак яраси каби кислотага боғлиқ касалликларни даволаш учун ишлатилади.

  • 19 Май, 14:19
  • Батафсил
not found

AҚШ Соғлиқни сақлаш департаменти дори воситаларини рўйхатга олиш қоидаларини бузганликда айбланмоқда

Буюк Британиядан келган шифокорлар AҚШ Соғлиқни сақлаш вазирлигининг тегишли хизматлари 2019 йилда Recarbrio антибиотикини тасдиқлашда янги дори воситаларини рўйхатдан ўтказиш қоидаларини бузганлигини аниқладилар. Ишлаб чиқарувчи - Merck ушбу дори самарадорлигини исботлай олмади, унинг нархи аналогларидан ўн баравар юқори. "AҚШ Соғлиқни сақлаш департаменти озиқ-овқат ва фармацевтика идораси (ФДA) ходимлари ушбу дорининг самарадорлиги ва хавфсизлигини унинг клиник синовлари натижаларига кўра баҳоламаганлар, бу ноаниқ тарзда якунланди. Бунинг ўрнига улар шунчаки  Recarbrio нинг асосий компоненти бўлган антибиотик имипенем ўтмишда амалда самарали қўлланилганига ишора қилдилар", - дейилади суриштирув материалларида. Таъкидланишича, гап 1962 йилда AҚШда ҳомиладор аёллар кучли уйқу дориси бўлган талидомидни қабул қилганида кўплаб туғма нуқсонлар ривожланиши билан боғлиқ фожиадан кейин жорий этилган қоидалар ҳақида бормоқда.  Бундай ножўя таъсирлардан сўнг, Конгресс ФДAга фармацевтика компанияларидан янги дориларнинг афзалликлари ва хавфсизлигини исботлаш учун кўнгиллилар устида тўлиқ клиник синовларни ўтказишни талаб қилишни топширган. Ушбу қоида, BMJ таҳририяти суриштирувида айтилганидек, уч йил олдин Мерcк томонидан сийдик йўлларининг оғир инфекциялари ва қорин бўшлиғи инфекцияларига қарши курашиш учун яратилган   Recarbrio антибиотикини рўйхатдан ўтказишда бузилган. Имипенем бир неча ўн йиллар давомида инфекцияларни даволашда муваффақиятли қўлланилмоқда ва унга асосланган даволашнинг тўлиқ курси ушбу модданинг умумий аналоглари мавжудлиги сабабли нисбатан арзон.  Recarbrioнинг битта курси 4000 дан 15 000 долларгача туради, Merk буни препаратнинг юқори самарадорлиги билан изоҳлади. Янги антибиотик 2019 йилда тасдиқланган ва кейинги йилларда Ғарб клиникаларида кенг қўлланила бошланди. Ушбу дори воситасидан фойдаланиш учун рухсатнома, BMJ муҳаррирлари таъкидлаганидек, ФДA ходимлари томонидан қоидаларни бузган ҳолда чиқарилган. Хусусан, британиялик шифокорлар Recarbrio нинг клиник синовлари натижаларини ўрганишди ва Merck мутахассислари айтганидан янги дорининг самарадорлиги юқори эмаслигини аниқладилар: аслида унинг самарадорлиги арзонроқ имипенемдан 21,3 фоизга паст эди. Бундан ташқари, олимлар клиник синовларда бошқа муаммоларни, шу жумладан имипенемга чидамли инфекциялари бўлган иштирокчиларнинг кичик қисмини аниқладилар. Кўпгина ФДA шарҳловчилари томонидан аниқланган ушбу муаммоларга қарамай, агентлик имипенем тиббий амалиётда муваффақиятли қўлланилганлиги сабабли Recarbrio дан фойдаланишни маъқуллади, ва янги антибиотикнинг яна иккита компонентини ҳайвонларда ўтказилган тажрибаларда синовдан ўтказилди. Британиялик шифокорлар AҚШ Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан дори воситаларини текшириш қоидаларига бундай эътиборсизлик фармацевтика саноатидаги тартибга солиш амалиётларини ўтган асрнинг ўрталарига хос бўлган нормаларга қайтаради, бу эса самарасиз ва хавфли дори воситаларининг пайдо бўлишига олиб келиши мумкин, деб ҳисоблашади.

  • 19 Май, 10:56
  • Батафсил
not found

Паркинсон касаллигига чалиниш ҳолатлари кўпаймоқда

Қолаверса, мутахассислар бу касаллик “ёшараётганлигини” айтишмоқда. Барча цивилизациялашган мамлакатларда нейродегенератив касалликлар — биринчи навбатда Альцгеймер касаллиги ва Паркинсон касаллиги кескин ўсмоқда. Пандемия уларнинг ривожланиши учун қўшимча хавф омилига айланди. Паркинсон касаллиги аниқ аломатлар пайдо бўлишидан тахминан 10-20 йил олдин ривожлана бошлайди. Ушбу оғир патология инсониятга икки юз йилдан кўпроқ вақт давомида маълум бўлган, аммо ҳозиргача одамлар уни қандай енгиш мумкинлигини топа олмаганлар. Дунёда Паркинсон касаллигини даволаш ҳолатлари мавжуд эмас. Паркинсон касаллиги 100 минг аҳолига 120-150 кишида учрайди, унинг ривожланишининг асосий омили ёшдир (55-64 ёшда аҳолининг 1 фоизида, 75 ёшдан кейин эса 3-4% учрайди). Дунёда 6 миллионга яқин бундай беморлар бор. 20 йил ичида уларнинг сони камида икки баробар ортади. Тиббиёт фанлари доктори, профессор Юлия Каракулова сўзларига қараганда, бугунги кунда шифокорлар ва олимлар умр кўриш давомийлигини ошириш учун курашмоқда, улар режалаштирилган кўрсаткичларга эришмоқдалар:«Аммо аҳолининг қариши Альцгеймер ва Паркинсон касалликларининг кўпайишига олиб келади. Эвропа, Америка, Япония нейродегенератив патологияси — ёш билан боғлиқ мия шикастланиши бўлган беморлар билан тўлиб-тошган. Россия Федерациясида ҳам бундай беморларнинг кўпайиши кузатилмоқда».Россияда 200 мингдан ортиқ бемор бор ва ҳар йили уларнинг сони 20-30 мингга ошиб бормоқда. Ҳайратланарли янги тенденция шундан иборатки, ҳар ўнинчидан бири 50 ёшдан олдин, ҳар йигирма нафардан бири 40 ёшдан олдин касалликка чалинган. “Касаллик сезиларли даражада ёшарган. Эҳтимол, токсинлар, экология, турмуш тарзи роль ўйнайди ", деб давом этади мутахассис. Паркинсон касаллиги ривожланишида хавф омилларидан генетик мойиллик ажралиб туради; нейротоксинлар, айниқса қишлоқ хўжалигида ишлатилган пестицидлар ва гербицидлар таъсири ва ниҳоят, ўтказилган коронавирус инфекцияси (бугунги кунда бу ҳақиқат илмий жиҳатдан тасдиқланган). Бундан ташқари, такрорий травматик мия шикастланиши касалликнинг ривожланишини рағбатлантириши мумкин. Тахминан 35% ҳолларда касалликнинг дастлабки уч йил ичида ташхис қўйилмайди. Паркинсон касаллигини эрта ташхислаш қийин: кўплаб аломатлар енгил, нозик ва ўзига хос эмас. Ҳаммаси уйқу бузилишидан бошланади. Кейин беморда ич қотиши, ташвиш, депрессия, кундузги уйқучанлик, мушак оғриғи кучаяди. Тажрибали шифокоргина бу паркинсон касаллигининг аломатлари эканлигидан шубҳа қилиши мумкин. "Биз касалликни тўхтата олмаймиз, аммо беморни узоқ вақт назорат қила оламиз ва унга кўп йиллик муносиб ҳаётни тақдим эта оламиз", дейди академик Иллариошкин. Паркинсон касаллиги доимий прогрессив нейродегенератив касаллик бўлиб, у ҳаракатланиш ва когнитив бузилишларнинг ривожланиши билан бирга келади. Бугунги кунда Паркинсон касаллиги Альцгеймер касаллигидан кейин иккинчи энг кенг тарқалган нейродегенератив касалликдир. Бутун дунёда Паркинсон касаллигидан ногиронлик ва ўлим даражаси бошқа неврологик касалликларга қараганда тезроқ ўсиб бормоқда.

  • 19 Май, 09:01
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech