18:00 (30.09.2024)
156
Куз келиб, ҳаво ҳарорати аста-секин пасаймоқда. Баъзи инсонлар қандай шароит бўлмасин, тонгда илиқ ванна қабул қилишни хуш кўради. Айримлар эса эрталаб бошини ювиб, ишга ёки ўқишга боришга одатланган. Хўш, бу қанчалик тўғри? Бошни қуритмай кўчага чиқиш қандай оқибатларга олиб келади?
Олий тоифали шифокор Санжар Мавлонов бу ҳақда батафсил маълумотлар берди:
— Бугунги кунда айрим ёшлар орасида эрталаб бошни ювиб, кўчага чиқиш одатга айланган, — дейди мутахассис. — Бу ҳолатда улар сочларни фенда қуритишнинг ўзи етарли деб ўйлайди. Ваҳоланки, сочлар илдизи ва унинг ички қавати 4 соатда ҳам қуримайди. Қарабсизки, бунинг оқибатида инсонда жиддий касалликлар келиб чиқиши мумкин.
Жумладан, сочлар нам бўлганда, бош иссиқликни жуда тез йўқотади. Бунинг натижасида ундаги томирлар торайиб, сочларнинг озуқа олиши ёмонлашади ва улар тўкилишни бошлайди. Албатта бу энг енгил оқибатдир.
Шунингдек, эрталаб бош ювиб, сочларни қуритмай кўчага чиқиш туфайли организмнинг иммунитети пасаяди. Айниқса, кузнинг салқин ҳавосида тери намлик ҳолатини узоқ ушлаб туриши туфайли сурункали гайморит, ринит, фронтит, тонзиллит ва отит каби касалликлар қўзғайди. Агар бундай хасталикларга мойиллик кучли бўлса, хавф янада ортади.
Учинчи энг жиддий оқибатлардан бири – уч томонлама ёки юзнинг асаб тугунлари неврити ҳисобланади. Бу оғриқли синдром бўлиб, уни даволаш учун узоқ вақт талаб этилиши мумкин.
Бошни қуритмасдан кўчага чиқишнинг энг катта хавфи эса менингит, яъни бош мия ва орқа мия пардалари яллиғланишидир. Бу — касалликлар гуруҳи бўлиб, улар вирусли ёки бактериал бўлади. Бунда турли инфекциялар мия пардаларига кириб, ўша ерда ривожланади.
Натижада бемор кучли бош оғриғидан шикоят қилади. Тана ҳарорати тез-тез 39-40 даражага кўтарилади. Энг ёмони, салқин ҳавода инфекция хавфи янада кучаяди. Агар ўз вақтида даво чоралари кўрилмаса, оқибати ёмон бўлиши мумкин.
Шу боис юқорида тилга олинган касалликларга чалинмаслик учун бош ювилиб, сочлар фенда қуритилгач, камида икки соатдан сўнг, агар ҳаво ҳарорати жуда паст бўлса, бош кийим билан кўчага чиқиш мақсадга мувофиқ.