Inson to‘g‘ri ovqatlanishga o‘tganda, u tuzdan voz kechishi kerakmi yoki yo‘qmi, deb o‘ylaydi. Ushbu mavzu bo‘yicha ko‘plab ilmiy tadqiqotlar mavjud, ba’zida ular bir-biriga zid xulosalarni ham keltiradi.

Nima uchun tuzni “oq o‘lim” deb atashadi? Ushbu ibora tuzning ortiqcha iste’moli bilan bog‘liq inson tanasiga salbiy ta’sirini o‘rganish natijasida paydo bo‘lgan.

Uning asosiy zararli ta’sirlari quyidagicha:

• organizmda suyuqlikni ushlab turish; • semirish; • gipertoniya xavfi ortishi; • buyraklarga salbiy ta’siri; • kalsiyni yuvib yuborishi; • oshqozon-ichak traktining yomonlashishi.

Ammo agar birdaniga va butunlay tuzdan voz kechilsa, qator noxush alomatlarga duch kelish mumkin:

♦ ishtaha bilan bog‘liq muammolar; ♦ ko‘ngil aynishi; ♦ bosh va mushaklardagi og‘riqlar; ♦ bosh aylanishi; ♦ qon bosimining pasayishi.

JSST ma’lumotlariga ko‘ra, kattalar iste’moli uchun optimal kunlik tuz miqdori 5 grammdan oshmasligi kerak. Bu taxminan bir choy qoshiqdan biroz kamroq. Ushbu me’yor faqat gipertoniya, oshqozon-ichak yoki buyrak kasalliklari bo‘lmagan sog‘lom odamlarga mos keladi.

Albatta, inson kun bo‘yi qancha tuz iste’mol qilganini kuzatib borishi juda qiyin. Shuning uchun asosan ta’m retseptorlariga tayanish, shuningdek, har bir mahsulotni iste’mol qilishdan oldin uning tarkibiga e’tibor qaratishga odatlanish kerak.

Endokrinologlar fikriga ko‘ra, sho‘r ovqatlarga bo‘lgan ishtiyoq ko‘pincha tanada magniy kamligidan dalolat beradi, bu 300 ga yaqin fermentlar ishida ishtirok etadigan, energiya ishlab chiqarish, asab impulslarini o‘tkazish va xotirjam hissiy fon uchun javob beradigan mineral hisoblanadi.

Tuz iste’molini kamaytirishning eng yaxshi usuli uni boshqa ziravorlar bilan almashtirishdir. Ovqatga xushbo‘y ziravorlar qo‘shish orqali ta’m hissingizni boyitish mumkin. Shunda inson asta-sekin bunga ko‘nikadi va sho‘r mahsulotlarni iste’mol qilish istagidan xalos bo‘ladi.