UNICEF: Dunyo boʻylab oʻsmirlar orasida aniqlangan yangi OIV infeksiyasining 70 foizi qizlarga toʻgʻri keladi
UNICEF maʼlumotlariga koʻra, 2023-yilda dunyo boʻylab 15-19 yoshli 96 ming qiz va 41 ming oʻgʻil bola OIV infeksiyasini yuqtirgan, yaʼni oʻsmirlar oʻrtasidagi yangi infeksiyalarning 70 foizi qizlarga toʻgʻri keladi. Bundan tashqari, Tropik Afrika mamlakatlarida bu koʻrsatkich 90 foizga yetadi.
Soʻnggi oʻn yil ichida butun dunyo boʻylab bolalar va oʻsmirlar oʻrtasida yangi OIV infeksiyalari soni sezilarli darajada kamaydi. Biroq, ayrim oʻsmirlar, ayniqsa, qizlar hali ham zarur ijtimoiy-tibbiy, jumladan, profilaktika xizmatlaridan foydalana olmayapti.
Davolanayotganlar orasida kattalar koʻproq
2023-yilda 19 yoshgacha boʻlgan guruhda 250 000 ta yangi OIV infeksiyasi qayd etildi, bu esa butun dunyo boʻylab OIV bilan yashayotgan bolalar va oʻsmirlarning umumiy sonini 2,4 million kishiga yetkazdi.
OIV bilan kasallangan kattalarning 77 foizi antiretrovirus terapiyasini olayotgan boʻlsa, 14 yoshgacha boʻlgan bolalarning atigi 57 foizi va 15-19 yoshli oʻsmirlarning 65 foizi undan foydalanish imkoniyatiga ega.
Oʻtgan yili 90 mingdan ortiq bola va oʻsmirlar OITS bilan bogʻliq sabablarga koʻra vafot etgan. Oʻlimning 73 foizi 10 yoshgacha boʻlgan bolalarda sodir boʻlgan.
OIV hali ham jiddiy tahdiddir
Shu bilan birga, UNICEF 2010-yildan buyon dunyoning aksariyat mintaqalarida umumiy infeksiya darajasi pasayganiga qaramay, 2023-yilda Sharqiy va Janubiy Afrikada 15-19 yoshli bolalar va oʻsmirlar oʻrtasida 74 mingta yangi OIV infeksiyasi holati qayd etilganini eslatib oʻtadi. Gʻarbiy va Markaziy Afrikada – 18 ming, Janubiy Osiyoda – 8,9 ming, Sharqiy Yevropa va Markaziy Osiyoda – 5,8 ming, Sharqiy Osiyo va Tinch okeani mintaqasi - 16 ming.
Lotin Amerikasi va Karib havzasi mamlakatlarida soʻnggi oʻn yil ichida oʻsmirlar oʻrtasida OIV infeksiyasi sezilarli darajada pasaymagan, Yaqin Sharq va Shimoliy Afrikada esa 2010-yildan beri oʻsmirlar oʻrtasida yangi infeksiyalar 70 foizga oshgan.
“Agar har bir insonning huquqlari himoya qilinsa, biz OITSni yengamiz”, — deya xulosa qildi dedi BMT rahbari.
