Ustuvor patogenlar sog‘liqni saqlash sohasida global favqulodda vaziyat - pandemiyani keltirib chiqarish salohiyatiga ko‘ra aniqlandi. Yuqumlilik va patogenlik darajasi, shuningdek, vaksinalar va davolash usullaridan foydalanishning cheklanganligi e’tiborga olindi. 2017 va 2018-yillarda atigi o‘nga yaqin ustuvor patogenlar mavjud edi.

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti navbatdagi pandemiyani keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan eng xavfli virus va bakteriyalar ro‘yxatini yangiladi. Ular 30 dan ortiq, jumladan, A turdagi gripp, denge isitmasi va maymun chechagi viruslari.

Yangi ro‘yxat ustida 200 nafar olim ikki yilga yaqin ishladi. Ular 1600 dan ortiq turdagi patogenlarni tahlil qilishdi - asosan viruslar va bakteriyalar. COVID-19 global pandemiyasini keltirib chiqargan SARS-CoV-2 ni o‘z ichiga olgan sarbekoviruslar deb nomlanuvchi koronaviruslar guruhi ustuvor hisoblanadi.

Shuningdek, ro‘yxatga Yaqin Sharq respirator sindromini keltirib chiqaradigan MERS-CoV virusi bo‘lgan merbekoviruslar ham kiritilgan. Boshqa patogenlar orasida 2022-yilda chechakning global tarqalishiga sabab bo‘lgan va Markaziy Afrikada tarqalishda davom etayotgan maymun chechagi virusi ham bor.

Shuningdek, ro‘yxatda oltita A grippi virusi, jumladan, AQShda qoramollar orasida tarqalishiga sabab bo‘lgan H5 kichik turi ham bor edi. Ustuvor patogenlar orasida vabo, o‘lat, dizenteriya, diareya va pnevmoniya chaqiruvchi bakteriyalar bor edi. Ro‘yxatga odamlarga yuqqan ikkita kemiruvchi virusi qo‘shildi. Unda, shuningdek, ko‘rshapalaklar tomonidan tashiladigan va o‘limga olib keladigan Nina virusi ham qolgan.

Asosiy patogenlarning aksariyati hozirda alohida hududlarda aylanib yuradi, ammo ular global miqyosda tarqalish salohiyatiga ega.

Ustuvor patogenlar ro‘yxatida tadqiqotchilar, shuningdek, vaksinalar va davolashni o‘rganish va ishlab chiqish uchun namuna sifatida foydalanish mumkin bo‘lgan patogen-prototiplarning alohida ro‘yxatini yaratdilar.