Юрак-қон томир касалликларининг бирламчи профилактикаси доирасида омега-3 ёғ кислоталарининг юрак-қон томир тизими саломатлигига таъсири VITAL номли энг йирик клиник тадқиқотида ўрганилди.

Беш йил давомида тадқиқотчилар анамнезида инсульт, юрак-қон томир ва онкологик касалликлар бўлмаган 50 ёшдан ошган 26 000 га яқин катта ёшли америкаликларнинг саломатлик ҳолатини кузатдилар.

2018 йилда New England Journal of Medicine журналида чоп этилган натижалар шуни кўрсатдики, ҳар куни 1 грамм омега-3 ни қабул қилиш жиддий юрак-қон томир касалликлари, яъни миокард инфаркти, инсульт ва юрак-қон томир касалликларидан ўлимнинг умумий хавфига сезиларли таъсир кўрсатмайди.

Шу билан бирга, натижаларнинг кейинги таҳлили шуни кўрсатдики, тадқиқотдан олдин рационда кўп миқдорда балиқ истеъмол қилиш юрак-қон томир касалликларининг оғир асоратлари хавфини статистик жиҳатдан сезиларли даражада 19% га камайтиришга ёрдам берди.

Бундан ташқари, омега-3 қабул қилган катталарда миокард инфаркти хавфининг пласебо гуруҳи иштирокчиларига нисбатан 28% га статистик жиҳатдан сезиларли даражада пасайиши кузатилди. Шу билан бирга, тадқиқот бошланишидан олдин кам балиқ истеъмол қилган одамлар ўртасидаги кўрсаткичларни таққослаш омега-3 озиқ-овқат қўшилмалари миокард инфаркти хавфини 40% га камайтиришга ёрдам беришини тасдиқлади.

Овқат рациони балиқ билан бой бўлмаган одамларда омега-3 қабул қилиш миокард инфаркти частотасини пасайтиришдан ташқари, тадқиқотчилар юрак-қон томир касалликларининг икки ёки ундан ортиқ хавф омиллари (чекиш, юқори қон босими) мавжуд бўлганда миокард инфаркти частотасини 44% га пасайишини аниқладилар.

Алоҳида тадқиқотчиларнинг таъкидлашича, афро-америкаликларда омега-3 ни қабул қилиш миокард инфаркти хавфини 77% га камайтиришга ёрдам берди. Тахминларга кўра, ушбу популяцияда омега-3 синтези ва метаболизмини келтириб чиқарадиган генетик вариантлар бунда маълум роль ўйнаши мумкин, аммо ушбу механизмларни чуқурроқ тушуниш учун қўшимча тадқиқотлар зарур.