Yurak-qon tomir kasalliklarining birlamchi profilaktikasi doirasida omega-3 yog‘ kislotalarining yurak-qon tomir tizimi salomatligiga ta’siri VITAL nomli eng yirik klinik tadqiqotida o‘rganildi.

Besh yil davomida tadqiqotchilar anamnezida insult, yurak-qon tomir va onkologik kasalliklar bo‘lmagan 50 yoshdan oshgan 26 000 ga yaqin katta yoshli amerikaliklarning salomatlik holatini kuzatdilar.

2018-yilda New England Journal of Medicine jurnalida chop etilgan natijalar shuni ko‘rsatdiki, har kuni 1 gramm omega-3 ni qabul qilish jiddiy yurak-qon tomir kasalliklari, ya’ni miokard infarkti, insult va yurak-qon tomir kasalliklaridan o‘limning umumiy xavfiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi.

Shu bilan birga, natijalarning keyingi tahlili shuni ko‘rsatdiki, tadqiqotdan oldin ratsionda ko‘p miqdorda baliq iste’mol qilish yurak-qon tomir kasalliklarining og‘ir asoratlari xavfini statistik jihatdan sezilarli darajada 19% ga kamaytirishga yordam berdi.

Bundan tashqari, omega-3 qabul qilgan kattalarda miokard infarkti xavfining plasebo guruhi ishtirokchilariga nisbatan 28% ga statistik jihatdan sezilarli darajada pasayishi kuzatildi. Shu bilan birga, tadqiqot boshlanishidan oldin kam baliq iste’mol qilgan odamlar o‘rtasidagi ko‘rsatkichlarni taqqoslash omega-3 oziq-ovqat qo‘shilmalari miokard infarkti xavfini 40% ga kamaytirishga yordam berishini tasdiqladi.

Ovqat ratsioni baliq bilan boy bo‘lmagan odamlarda omega-3 qabul qilish miokard infarkti chastotasini pasaytirishdan tashqari, tadqiqotchilar yurak-qon tomir kasalliklarining ikki yoki undan ortiq xavf omillari (chekish, yuqori qon bosimi) mavjud bo‘lganda miokard infarkti chastotasini 44% ga pasayishini aniqladilar.

Alohida tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, afro-amerikaliklarda omega-3 ni qabul qilish miokard infarkti xavfini 77% ga kamaytirishga yordam berdi. Taxminlarga ko‘ra, ushbu populyatsiyada omega-3 sintezi va metabolizmini keltirib chiqaradigan genetik variantlar bunda ma’lum rol o‘ynashi mumkin, ammo ushbu mexanizmlarni chuqurroq tushunish uchun qo‘shimcha tadqiqotlar zarur.